Jak sprostać zobowiązaniom w zakresie cyfryzacji aktów planowania przestrzennego i udostępnianiu danych? Odpowiedzi na te i inne pytania przygotowało Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Niemniej jednak samorządy nadal mają wiele wątpliwości co do prawidłowego postępowania w ramach procedury planistycznej i wydaje się, że nie ma tu znaczenia ile Ministerstwo opublikuje na swojej stronie odpowiedzi. Czy gminy będą w stanie zrealizować obowiązek prawny we własnym zakresie czy jednak będą wymagały bezpośredniego wsparcia merytorycznego i technicznego podmiotów mających doświadczenia w zakresie danych przestrzennych?. Z pewnością zależne będzie to od doświadczenia, zaangażowania, a w szczególności obłożenia dotychczasowymi obowiązkami samych pracowników gmin.
Dane przestrzenne pojawią się na każdym etapie procedury planistycznej: uchwały o przystąpieniu do sporządzeniu APP, wyłożeniu planu do publicznego wglądu (konsultacje), uchwały o przyjęciu APP oraz udostępnieniu danych przestrzennych APP. Każdy z tych etapów należy więc omówić niezależnie z uwzględnieniem ewentualnych skutków pominięcia/nieuwzględnienia pewnych aspektów prawno-technicznych.
Projekt uchwały, który wójt/prezydent/burmistrz wniesie na sesję rady gminy zawierać będzie, oprócz oczywiście części opisowej, część graficzną prezentująca granice/obszar objętego przystąpieniem do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Można przyjąć, iż nadal gminy przygotowują załącznik prezentujący granice opracowania w jednym z ogólno akceptowalnym formacie czyli PDF. Jest to oczywiście słuszne założenie uwzględniając, iż treści uchwał winne być "zjadliwe" dla szerokiej rzeszy obywateli. Ale czy jest to wystarczający i czy czasami nie musi być to inny format np. TIFF z odniesieniem przestrzennym tzw. geoTIFF ?. Tu przepisy, w tym ustawa o planowaniu przestrzennym nie narzucają formatu, ani też sposobu "rysowania" granic opracowania będącego załącznikiem do samej uchwały. W jakim formacie i na ilu załącznikach zostaną zaprezentowane granice opracowania (jeden załącznik z jedną granicą/obszarem czy wiele załączników zawierającym po jednym obszarze czy może jeden załącznik zawierający kilka granic/obszarów w różnych lokalizacjach gminy) to zawsze będzie to prawidłowe postępowanie. Należy jednak wziąć po uwagę jeden z aspektów, iż niezależnie od skali i formatu samego opracowania, przebieg granic prezentowany w formacie PDF (nawet zapisanym jako dane wektorowe) zawsze będzie budził wątpliwości, co do prawidłowości przebiegu granic i nie ma tu znaczenia, iż docelowo plan uchwalony zostanie w skali np. 1:2000.
Przepisy prawa, wskazują, iż najpóźniej w terminie 30 dni od dnia podjęcia uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia danego aktu albo jego zmiany należy przygotować dokument elektroniczny GML z danymi o akcie oraz granice/obszar objętego przystąpieniem do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w postaci wektorowej. W związku z powyższym należało by rozważyć czy opracowanie przebiegu granic obszaru objętego przystąpieniem w postaci wektorowej nie należy opracować już w trakcie przygotowania projektu uchwały i czy nie dołączyć do aktu o przystąpieniu, oprócz załącznika w formacie PDF, również załącznik w formacie wektorowym GML. Co skłania do takiego zastosowania takiej procedury? Wniesiony zarzut, iż przebieg granic będący załącznikiem do uchwały o przystąpieniu jest inny niż w samym dokumencie GML, co może zdarzyć się i to niezależnie jak dobrze "wkreślimy" przebieg granic w formacie wektorowym. Brak identyczności przebiegu granic w tych dwóch dokumentach może być trudno do obronienia w szczególności, jeżeli granice opracowania w postaci wektorowej tworzy się na podstawie załącznika do uchwały prezentujące granice w formacie PDF czy też JPEG, TIFF - czy taki powód może być podstawą do uchylenia uchwały gminy również o przyjęciu: TAK (rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Podkarpackiego z dnia 6 maja 2022 r. P-II.4131.2.138.2022).
... organ nadzoru, w odniesieniu do dokumentacji prac planistycznych, zwraca uwagę, że powierzchnia uchwalonego planu, nie stanowi realizacji uchwały ... w sprawie przystąpienia do sporządzenia niniejszego planu, gdyż na fragmentach została zmniejszona w odniesieniu do obszaru wskazanego na załączniku graficznym do ww. uchwały w sprawie przystąpienia do opracowania planu, co nie znajduje odzwierciedlenia w nazwie uchwały. Brak jest również informacji, by Rada Gminy zmieniła lub uchyliła w części ww. uchwałę o przystąpieniu, którą zobowiązała Wójta do opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Nie bez znaczenia również jest fakt, iż dokument GML utworzony, jak wskazują przepisy do 30 dni od uchwały o przystąpieniu, powinien być podstawą do sporządzenia dokumentu w uchwale o przyjęciu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Należy przy sporządzaniu granic/obszaru objętego przystąpieniem do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla dokumentu elektonicznego GML wykonać w odpowiednim układzie odniesienia oraz co istotniejsze w przypadku gdy granica obszaru objętego aktem planowania przestrzennego ma wspólny przebieg z jednostką podziału terytorialnego kraju, granicą działki ewidencyjnej, wyznacza się ją z wykorzystaniem geometrii obiektów przestrzennych, pochodzących z bazy danych państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju i/lub ewidencji gruntów i budynków
W jakim celu tworzymy dokument elektroniczny GML do uchwały o przystąpieniu przy założeniu, że taki dokument zgodnie z obowiązującymi przepisami nie publikujemy oraz nie podpisujemy elektronicznie - ewentualnie udostępnienie może nastąpić na wniosek na podstawie przepisów o dostępie do informacji publicznej bądź przepisów o otwartości danych. Tu niestety Ministerstwo w swoich odpowiedziach nie podzieliło się swoją opinią. Jedyna odpowiedź, jaka może się nasuwać to, iż tylko dane przygotowane i dostępne w formacie wektorowo-opisowym nie będą budzić wątpliwości co do poprawności i zgodności w toku całej procedury planistycznej.
Podsumowując wszystkie zagadnienia związane z przystąpieniem do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego bądź jego zmiany wydaje się zasadne, iż należy postępować zgodnie z następującym schematem:
Przejrzystość ponad wszystko